Wrota do Izraela są tu

autor zdjęcia: Maciej Mączyński

źródło: gazeta Płońszczak

Na zakończenie V Festiwalu Kultury Żydowskiej w Płońsku 26 października zostanie odsłonięty w mieście mural ku pamięci Davida Ben Guriona, najsłynniejszego mieszkańca Płońska

autor zdjęcia: David Eldan

źródło: GPO via Getty Images

Z Płońska wyjechał jako Dawid Grün, ale świat go zapamiętał jako Davida Ben Guriona (1886–1973). Założyciel Państwa Izrael na zdjęciu z 1949 roku

W Płońsku można odnaleźć prawdziwe skarby – w przenośni i dosłownie. Oba związane z jednym człowiekiem. Tutaj David Grün z przyjaciółmi snuł marzenia o państwie żydowskim, które w przyszłości, już jako David Ben Gurion, przekuł w czyn.

Można zatem poznać historię urodzonego tutaj Davida Grüna, a także zobaczyć złotą świnkę, carską monetę, którą podarował miastu, gdy był już znany jako David Ben Gurion. W 1906 roku 20-letni David („w Płońsku zwali mnie Dubcze" – mawiał) wyjechał z rodzinnego miasteczka do Palestyny. Nie miał pieniędzy nawet na dorożkę, ale woźnica zgodził się podwieźć go na stację za darmo. Lata później, już jako premier Izraela, wciąż wdzięczny za tamten gest i z nostalgią wspominający do końca życia swoją płońską młodość, postanowił symbolicznie spłacić dług wobec miasta. Złota świnka przechowywana jest po dziś dzień w tutejszym banku.

Pracownia Dokumentacji Dziejów Płońska od lat gromadzi dokumenty i fotografie związane ze swoim słynnym obywatelem, daleko wykraczające poza pierwsze dwie dekady jego życia w Polsce. Przykładem może być otrzymana w połowie 2021 roku seria prywatnych zdjęć mieszkańców Hajfy w północnym Izraelu z mocno leciwym już premierem Ben Gurionem. Nic dziwnego, że przechowywano je tak pieczołowicie – wszak zgodnie z określeniem w tytule jego biografii (wydanej po polsku w 2018 roku) przedstawiają „twórcę współczesnego Izraela". Ujmując rzecz nieco przewrotnie: izraelskiego Piłsudskiego albo Waszyngtona.

Jednak istnieje być może ważniejszy powód, dla którego hajfańska rodzina z takim pietyzmem chroniła owe fotografie. Otóż na jednej...