Budować Mury czy mosty

źródło: PJ_Photography/Shutterstock

Mur Hadriana w północnej Anglii, najsłynniejszy z murów tego cesarza, został zbudowany z połączonych zaprawą bloków kamienia. W innych lokalizacjach do budowy umocnień wykorzystywano materiały, które były pod ręką, kierując się przede wszystkim oszczędnością

źródło: materiały prasowe

Łagodny klimat i słabe wiatry nie zdołały zniszczyć kamiennej konstrukcji muru Hadriana na północy Anglii, „który miał dzielić barbarzyńców i Rzymian", więc musieli tego dokonać ludzie. Jeszcze dzisiaj na wielu budynkach można znaleźć łacińskie inskrypcje, świadczące o pochodzeniu budulca.

Imperium rzymskie było pierwszym zachodnim państwem, które wzorem Chin zagrodziło granice swojego terytorium. Co ciekawe, Rzym nie budował takich umocnień przed II wiekiem n.e. Czyżby dopiero Chińczycy podsunęli Rzymianom ten pomysł? Istnieją podstawy, żeby tak sądzić. Kiedy mur cesarza Wu umożliwił bezpośrednie kontakty między dwoma cesarstwami, rzymscy autorzy zaczęli wspominać o produkującym jedwab dalekowschodnim kraju, który nazywali Serica. Rzymianie zapałali nienasyconą miłością do jedwabiu. Satyryk Juwenal otwarcie utyskiwał na zniewieścienie mężczyzn, przechadzających się zalotnie po mieście w przezroczystych jedwabnych szatach. Trudno sobie wyobrazić, by przy tak intensywnej transkontynentalnej wymianie handlowej wieści o niezwykłym murze cesarza Wu nie dotarły do rzymskich uszu. Józef Flawiusz, autor „Wojny żydowskiej", w której pojawia się najstarsza wzmianka o Wrotach Aleksandra, prawdopodobnie opierał się na opowieściach o Chinach krążących po Rzymie już w I wieku n.e.

O ile kwestia zewnętrznych wzorców pozostaje niepewna, o tyle ogólny zarys historii Rzymu nie budzi żadnych wątpliwości. W II wieku n.e. Rzym zrezygnował z wypraw na terytoria barbarzyńców i zaczął wznosić potężne umocnienia graniczne. Nowa strategia wskazywała na radykalną zmianę polityki państwa. Początek II wieku pod rządami ostatniego wojowniczego cesarza, Trajana, należał jeszcze do epoki...