Anachroniczne przepisy
ANALIZA
Zasady nominalizmu, waloryzacji i walutowości
Anachroniczne przepisy
ROMUALD GILEWICZ
Rozliczenia pieniężne i funkcja pieniądza w obrocie cywilnoprawnym to jedno z kluczowych zagadnień prawa cywilnego. Obowiązują tu trzy generalne zasady: nominalizmu, waloryzacji i walutowości. Pora się z nimi rozstać.
Od 1949 r. zasadniczą, a nawet świętą zasadą prawa cywilnego jest zasada nominalizmu. Po raz pierwszy sformułował ją art. 5 § 1 dekretu z 27 lipca 1949 r. o zaciąganiu nowych zobowiązań pieniężnych i określaniu nie umorzonych zobowiązań pieniężnych. Przepis ten (uchylony) stanowił: "Zmiana siły nabywczej pieniądza w czasie pomiędzy powstaniem zobowiązania i jego wymagalnością lub wykonaniem nie stanowi podstawy do zmiany wysokości świadczenia albo sposobu wykonania lub rozwiązania umowy".
Istotą nominalizmu jest przyjęcie, że złoty z 1949 r. w rozliczeniach i płatnościach jest równy złotemu po upływie wielu lat, kiedy to w związku z procesami inflacyjnymi ulegał stałej deprecjacji. Ustawodawca nie przyjmował do wiadomości, że z upływem czasu złoty traci na wartości. Zasadę utrzymano w kodeksie cywilnym, który wszedł w życie 1 stycznia 1965 r. Ówczesny art. 358 § 2 k. c. zdefiniował ją identycznie co do treści, zmieniając tylko sformułowanie: "Spełnienie świadczenia pieniężnego...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta