![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
350 lat historii bankowości centralnej na świecie
Pierwszy bank centralny powstał w połowie XVII wieku w Szwecji. Wiele krajów jeszcze na początku XX wieku obywało się bez banków centralnych. Pierwszy Bank Polski utworzono jeszcze przed powstaniem listopadowym
We współczesnym świecie nie ma kraju, w którym nie funkcjonowałaby instytucja odpowiedzialna za emisję pieniądza. Banki centralne nie mają jednak długiej historii. Pierwotnie bowiem za bicie monety (podstawowej formy pieniądza) odpowiadali władcy, a obrót wekslowy (pieniądz kredytowy) prowadzony był z udziałem domów bankowych. Emisja monety uzależniona była od dostępności kruszcu (złota i srebra), jednak to władcy decydowali o zmianach ich wagi. Nie pozostawało to bez znaczenia dla realnej wartości pieniądza (ilości dóbr, które za te pieniądze można było kupić).
Kiedyś nie było tak jak dziś obligacji, więc władcy mogli zwiększać dochody, podnosząc podatki, zaciągając kredyty u bankierów i bijąc monety. Jednym z najłatwiejszych sposobów podnoszenia dochodów było bicie monet o mniejszej niż zakładano zawartości kruszcu. Budziło to zaniepokojenie poddanych.
Zachowały się instrukcje sejmikowe z lat 20. XVII wieku zobowiązujące posłów do wpływu na polskiego króla, by potrzeb planowanych wojen nie finansował psuciem pieniądza (biciem monet o mniejszej zawartości kruszcu, a więc mniejszej wartości nabywczej). Był to jedyny sposób kontrolowania jakości pieniądza. Jednak już wówczas ze względu na braki kruszcu szukano pomysłów na zwiększenie ilości dostępnych w gospodarce środków pieniężnych. W ich wyniku w XVII wieku pojawiły...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
