Wygrać, przeżyć, żyć

źródło: NAC

Szapsel Rotholc (pierwszy z lewej) w trakcie walki z Seubertem w meczu bokserskim Warszawa – Monachium w listopadzie 1938 roku

źródło: NAC

Henryk Mückenbrunn pije odżywkę Ovomaltine w trakcie pierwszej zimowej Makabiady w Zakopanem w lutym 1933 roku

źródło: NAC

Drużyna piłkarska Żydowskiego Klubu Sportowego Makkabi Kraków

Na szachownicy, w ringu 
i na narciarskiej skoczni żydowscy sportowcy bywali w dwudziestoleciu najlepsi w Polsce. Potem walczyli 
o życie podczas wojny. Jeśli przeżyli, 
w większości wyjechali. 
Polska ich bolała.

Marzec 1956 roku. Trzej wędrowcy w pośpiechu ruszają w drogę przez góry. Chcą się przedostać z Francji na włoską stronę Alp, do Courmayeur. Dopada ich ciężka burza śnieżna, nie mają szans. Ratownicy z Chamonix znajdują ich ciała w Vallee Blanche – słynnej Białej Dolinie. Wszyscy zamarzli. Pierwszym okazuje się lokalny przewodnik górski. Drugim – Fryderyk Ebel, polski Żyd, znany jako „König der Goldschmugler" – król przemytników złota. Trzeci to Henryk Mückenbrunn.

Człowiek bez kości

W lutym 1933 roku Mückenbrunn był jednym z reprezentantów Polski na żydowskiej olimpiadzie, tzw. Makabiadzie (oficjalnie: I Zimowe Igrzyska Wszechświatowego Związku Makkabi), w Zakopanem. Imprezie towarzyszyło olbrzymie zainteresowanie, organizatorzy ostrzegali, że kto nie rezerwował miejsca, nie ma po co przyjeżdżać, wolnych kwater brak. I rzeczywiście – pod Giewontem były tłumy kibiców. Na trybunach powiewały flagi z gwiazdami Dawida i transparenty z napisami po hebrajsku. W loży honorowej zasiadł m.in. Aleksander Bobkowski, prezes Polskiego Związku Narciarskiego, inicjator budowy kolejki na Kasprowy Wierch, która powstała niedługo później. Polscy Żydzi wygrali klasyfikację drużynową, wyprzedzając Czechosłowację i Austrię.

Miki, jak mówiono o Mückenbrunnie, zakopiański Żyd, na nartach zjeżdżał, biegał i skakał. Nie było w tym...