Książęta pomorscy z sierpem w herbie

źródło: Bridgeman/PhotoPower

Oficer sowiecki wśród tłumu na rynku w Poznaniu, wiosna 1945

autor zdjęcia: Darek Golik

źródło: Fotorzepa

Marek Krajewski

Ta mieszanina powojennych uczuć – ludzki lęk i niepokój, ale też euforia z odzyskania wolności – była niezwykła - mówi pisarz Marek Krajewski.

"Plus Minus": I znowu komisarz Popielski okazuje się rusofobem. I to w dodatku zajadłym.

Marek Krajewski: Tak, Popielski jest rusofobem. Jego postawa ugruntowana jest doświadczeniem. Podczas I wojny światowej walczył przeciwko Rosjanom w armii austriackiej, potem dostał się do rosyjskiej niewoli, następnie zaś bardzo dzielnie walczył podczas wojny polsko-bolszewickiej. Niechęć Popielskiego do Rosjan była niechęcią typowego lwowiaka. Ta niechęć łączy się z przekonaniem o niższości cywilizacyjnej. We Lwowie do dziś funkcjonują opowieści, jak oficerowie carscy w roku 1915 okazywali się zacofani, nie mówiąc już o roku 1939, kiedy Rosjanie zabrali nam Lwów. Żony radzieckich oficerów paradowały wtedy w halkach, myśląc, że to sukienki.

Ten Lwów Popielskiego to zresztą było piękne miasto. Aleksander Wat w swoich wspomnieniach, które rejestrował Czesław Miłosz, wspominał, że przed II wojną to było najwspanialsze polskie miasto. Taki nasz Paryż.

Tak, to było piękne miasto. Byłem tam przed kilkoma dniami i cieszy mnie, że coraz bardziej się o ślady tej przeszłości we Lwowie dba.

A jak taki człowiek jak Popielski musiał się czuć w tej powojennej Polsce? Czy miał poczucie, że mu ją ukradziono, że to w jakimś sensie nie jest już jego kraj?

Z całą pewnością, podobnie jak większość...