Kary umowne można miarkować

Zastrzeżenie kary umownej umacnia pozycję wierzyciela i przyczynia się do realnego wykonania zobowiązania przez dłużnika, ułatwiając zastosowanie wobec niego swoistej sankcji odszkodowawczej.

Zastrzeżenie przez strony umowy o roboty budowlane kar umownych ma na celu regulację przyszłej odpowiedzialności odszkodowawczej wykonawcy lub zamawiającego (art. 484 §1 k.c.), zazwyczaj zastępuje albo uzupełnia należne stronie odszkodowanie z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Najczęściej kara umowna zastrzegana jest na wypadek nieterminowego wykonania robót, a także odstąpienia od niej z przyczyn dotyczących jednej ze stron umowy. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy jest jednostronnym, skierowanym do adresata oświadczeniem woli o charakterze prawokształtującym, w którego następstwie łączący strony stosunek prawny (umowa) wygasa.

Wykonanie prawa odstąpienia od umowy wzajemnej znosi tym samym prawa i obowiązki stron należące do istoty umowy, natomiast wywołuje nowe roszczenia określone w ustawie oraz nie znosi odpowiedzialności z tytułu zastrzeżenia kary umownej, w tym w szczególności nie pozbawia inwestora roszczenia o zapłatę kary umownej zastrzeżonej na wypadek przekroczenia terminu oddania obiektu (wyrok Sądu Najwyższego z 5 października 2006 r. sygn. IV CSK 157/06).

Zarówno w literaturze, jak i orzecznictwie sądowym niejednokrotnie zwraca się uwagę na istnienie zasadniczych różnic pomiędzy karą umowną a odszkodowaniem na zasadach ogólnych (art. 471 k.c.), dostrzegając, iż wysokość kary umownej, w przeciwieństwie do odszkodowania, nie jest...