Naród zagubiony w historii

źródło: AdobeStock

Wzdłuż rzeki Wardar ustawiono figury pomniejszych bohaterów Macedonii: artystów, pisarzy, polityków. Pozują w sąsiedztwie nowych mostów, nowego teatru, uschniętych palm, trzech gigantycznych statków pirackich. Zagraniczne media nazywają Skopje stolicą kiczu

Grecy jej nie akceptują, Albańczycy pamiętają lata konfliktów, Rosjanie rozgrywają. 
Ponad ćwierć wieku od ogłoszenia niepodległości FYROM ma wreszcie szansę stać się Macedonią.

W Muzeum Walki Macedońskiej najczęściej słychać słowo „propaganda". Przewodniczka opowiada o nieudanych powstaniach z przełomu XIX i XX wieku. Historyczny region Macedonii przez ponad pięć stuleci był częścią Imperium Osmańskiego, a po drugiej wojnie bałkańskiej z 1913 roku został rozdzielony między Serbię, Bułgarię i Grecję.

Przewodniczka jest młoda, poważna, doskonale przygotowana. Potencjalne miny rozbraja dobrą angielszczyzną.

– Czy niepodległość Macedonii była wspierana przez wielkie mocarstwa? – Nie, bo propaganda grecka i bułgarska skutecznie dezinformowała społeczność międzynarodową.

– Czy powstańcy mieli poparcie ludu? – Mieliby, gdyby nie obca propaganda.

Historia walki macedońskiej jest historią samotnych szarż, dyplomatycznej amatorszczyzny i srogich sąsiadów, których cień unosi się nad każdą porażką. A porażki się celebruje. Przykład? Osobną wystawę poświęcono Republice Kruszewskiej, politycznemu tworowi, który powstał w wyniku zrywu młodych rewolucjonistów. Republika przetrwała zaledwie dziesięć letnich dni 1903 roku.

Przewodniczka mówi o Kruszewie jako o początku macedońskiej państwowości, abstrahując od tego, że koszty były znacznie większe od korzyści. Miasto zostało zrównane z ziemią, a ruch powstańczy wygaszony na lata.

– Przez dekady pamięć o powstaniu była spychana na margines przez propagandę – dodaje z...