Polscy pionierzy elektrotechniki

źródło: NAC

Profesor Karol Olszewski (trzeci z lewej) wśród współpracowników Instytutu Chemicznego UJ. Widoczny m.in. dr Tadeusz Estreicher (z prawej). Kraków, przed 1915 r.

W drugiej połowie XVIII w. Józef Herman Osiński w każdej szkole, w której nauczał, organizował pracownie chemiczne i fizyczne. W XIX stuleciu zabłysnęli inni polscy uczeni, m.in. Stefan Ludwik Kuczyński, Kazimierz Olearski, Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski.

We wcześniejszych artykułach na temat historii elektrotechniki i elektroniki przywoływani byli głównie twórcy zagraniczni, bo to oni budowali fundamenty wiedzy o elektryczności. Wprawdzie w jednym artykule, zatytułowanym „Ojcowie polskiej elektrotechniki i elektroniki" („Rzeczpospolita", 27 marca 2020 r.), wspomniałem o trzech Polakach, którzy zapisali swoje nazwiska w historii elektrotechniki i elektroniki, ale była to wzmianka wyrwana z szerszego kontekstu. Dzisiaj zaczynam cykl artykułów, który będzie systematycznie przypominał polskich pionierów elektrotechniki, bo warto utrwalić pamięć o nich.

Zaczęło się od zakonnika

Wspomniałem już w przywołanym wyżej artykule, że jednym z powodów nieobecności Polaków na listach wymienianych wcześniej twórców był fakt, że w okresie formowania podstaw elektrotechniki i elektroniki Polska nie istniała, a zdolna polska młodzież – zamiast badaniami naukowymi czy pracami inżynierskimi – zajmowała się walką o odzyskanie niepodległości. W efekcie Włosi, Francuzi, Anglicy, Niemcy i Amerykanie zapisywali swoje nazwiska na kartach historii odkryć i wynalazków, Polacy zaś zapisywali nazwiska na listach poległych w kolejnych dramatycznych powstaniach. Nieprzypadkowo w związku z tym pierwszym odnotowanym w historii polskim elektrykiem był... ksiądz, który jako zakonnik nie angażował...