Opowiadanie: Cela numer cztery

autor zdjęcia: Erich Lessing

źródło: akg/be&w

Zimę na przełomie 1838 i 1839 r. Fryderyk Chopin i George Sand spędzili w byłym klasztorze Kartuzów w Valdemossa na Majorce (na zdjęciu cela, w której mieszkali). 28-letni kompozytor długo czekał na swój ulubiony instrument – fortepian firmy Pleyel et Cie. Ukończył tam wówczas cykl 24 preludiów Opus 28, w tym nr XV – nazwane „Deszczowym”

Frydryk zrobił to, w czym był genialny – zdał sprawę ze swych uczuć. I jak zawsze na końcu wyszło z tego coś jeszcze. Tym razem było to przeczucie końca wielkiego spaceru.

Seduxisti me Domine, et seductus sum. Uwiodłeś mnie, Panie. A ja pozwoliłem się uwieść. Wyryte drżącą, pewnie już nie najmłodszą ręką. A może tylko niewprawną lub niepewną z jakiegoś innego powodu. Inskrypcja znajdująca się tuż nad łóżkiem – tak, że była ostatnią rzeczą, jaką widział przed zaśnięciem i pierwszą po przebudzenie, stanowiła główną poszlakę. Początek domysłów na temat poprzedniego lokatora celi, która jak mu się w tej chwili zdawało, okaże się jego celą śmierci. „Powietrze jak w niebie" – przypomniał sobie z cierpkim uśmiechem zdanie z listu napisanego przed miesiącem do przyjaciela.

To, czym musiał oddychać, przywodziło na myśl raczej czyśćcowe męki. Ustawiony w kącie żelazny piec najprostszej możliwej konstrukcji, z rurą wychodzącą za okno, nagrzewał się bardzo wolno. Za to ceną tego ciepła był obrzydliwy, duszący smród. Żeby go pokonać, George sprowadziła z miasteczka indyjskie kadzidła. Te same, których używa się do odprawiania jakichś hinduskich rytuałów. Powietrze robiło się od nich mdlące, ale rzeczywiście, trochę łatwiej było nim oddychać.

Ile podobnych zim tamten musiał tu wytrzymać? Bez ogrzewania, za to ze wszystkimi narzuconymi przez surową, kartuską regułę obowiązkami. I gdzie teraz jest? Przecież wygnano ich dopiero kilka lat temu. Może rozdzielili się, po dwóch lub trzech, i mieszkają teraz w górskich chatach albo – jeszcze...