Ogłaszał, że Żydzi są narodem

źródło: National Library of Israel

Dawid Gordon, 1826 (rok urodzenia niepewny) – 1886

źródło: National Library of Israel

Roczniki „Hamagid” są trwałą pamiątką po społeczności, która za pośrednictwem ludzi takich jak Eliezer Lipman Silberman i Dawid Gordon wniosła istotny wkład w upowszechnienie myśli syjonistycznej

Dawid Gordon redagował w Ełku pierwszy hebrajskojęzyczny tygodnik na świecie. Syjonizm był najważniejszą ideą promowaną na jego łamach.

Kluczem do rozwoju Ełku, a raczej Lycka z połowy XIX wieku, była kolej. Spory, jak na ówczesne czasy, dworzec kolejowy połączył nieduże miasto mazurskie z resztą Prus oraz z odległymi o zaledwie 20 km Prostkami, znajdującymi się na granicy zaboru rosyjskiego.

– W grudniu 1868 r. z Ełku wyjeżdża pierwszy pociąg. Kolej na Mazurach przyniosła rewolucję we wszystkich dziedzinach życia – mówi Rafał Żytyniec, dyrektor Muzeum Historycznego w Ełku, mieszczącego się w budynku należącym do kompleksu kolejowego. – Miasto, które dotychczas rozwijało się wokół ulicy głównej wzdłuż jeziora, zaczyna się rozwijać także w stronę dworca. Na przełomie wieków pojawiają się piękne, secesyjne kamienice, ożywia się handel. Tu bowiem powstał ważny węzeł, w którym spotykały się szlaki komunikacyjne i trasy kolejowe.

Jest zatem nie lada ironia w tym, że pierwszy hebrajskojęzyczny tygodnik na świecie, wydawany tutaj „Hamagid", sprawnie rozchodził się nie tylko po Europie, ale także docierał do Palestyny, a nawet Persji, już przez ponad dziesięć lat, zanim pojawiła się kolej.

Rabin Eliezer Lipman Silberman (1819–1881) zaczął wydawać „Hamagid" (Kaznodzieję) w czerwcu 1856 r. Umiarkowanie konserwatywnemu, względem ortodoksji, czasopismu przyszło odegrać wprost pionierską rolę we wskrzeszeniu hebrajskiego jako języka nowoczesnego, a nie tylko liturgicznego. Silbermanowi przyświecał...