Książę z Ołyki
Raczej kwalifikował się do redukcji. ..
Książę z Ołyki
JERZY JARUZELSKI
I.
I wojna światowa obeszła się z Januszem Radziwiłłem (1880--1967) niewątpliwie oględnie. Został wprawdzie, w październiku 1917, skazany wraz z rodziną na śmierć przez Komitet Rewolucyjny Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich w Równem (od wiosny 1917 był nawet członkiem tej Rady) -- lecz wyrok zapadł zaocznie i okazał się papierowy; takie formalności zresztą -- gdyby co -- byłyby zupełnie przecież zbędne. Akurat w tych samych dniach, 2 listopada 1917, w położonej kilkadziesiąt kilometrów na wschód od Ołyki, Sławucie, zrewolucjonizowani żołnierze i łasi rabunku włościanie zatłukli 85-letniego Romana Sanguszkę, który, na ile dało się ustalić, odradzał im podpalanie pałacu. Fakt, od razu, miał dość silne echo; następnie natomiast obfitą literaturę -- od "Pożogi" Zofii Kossak-Szczuckiej po prace Romana Aftanazego ("Dzieje rezydencji", t. V, 1994) , Teresy Zielińskiej ("Poczet polskich rodów arystokratycznych", 1997) ; pewnie też na tym się nie skończy. Zdaniem Zdzisława Najdera, w "Pożodze" -- w końcu rzeczy pośpiesznej, płytkawej, "rozczytywał się" jednak Conrad, bo to było o jego stronach rodzinnych. Nie w iem, czy te ojczyzny małe, ojczyzny większe, ojczyzny całkiem duże, istotnie obecnie wychodzą z...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta