Lepper i Antygona
Lepper i Antygona
JANUSZ KOCHANOWSKI
Na historię koncepcji obywatelskiego nieposłuszeństwa w Polsce składa się właściwie jedna dobra książka, jedno orzeczenie Sądu Najwyższego, w którym używa on tego pojęcia oraz dwie słabe glosy do niego. O nieznajomości tej idei świadczy, że w toczonych na początku stanu wojennego licznych procesach żaden z obrońców nie odwołał się do niej. Jak bardzo od tego czasu pojęcie to stało się obiegowe, dowodzą słowa marszałka Sejmu RP Marka Borowskiego, który powiedział: "To czego dopuszcza się Lepper, to nie pospolite przestępstwa, ale obywatelskie nieposłuszeństwo"(!). ("Życie" 25.10.01)
Koncepcja i praktyka obywatelskiego nieposłuszeństwa pojawiła się w połowie XIX wieku w Stanach Zjednoczonych. Określenie po raz pierwszy zostało użyte przez Henryka Davida Thoreau w słynnym artykule "Civil disobedience", opublikowanym w roku 1849. Był to ruch związany z walką o zniesienie niewolnictwa, a nieposłuszeństwo samego Thoreau polegało m.in. na udzielaniu pomocy zbiegłym niewolnikom, czyli na świadomym łamaniu ustawy: Fugative Slave Law, która nakazywała ich wydawanie.
Najgłośniejszym w czasach współczesnych przykładem obywatelskiego nieposłuszeństwa było jednak działanie Mahatmy Gandhiego, który w roku 1906 sformułował...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta