Koszty kontroli i ściągania pieniędzy kluczem do zmian

Radykalna reforma systemu podatkowego musi uwzględniać zapobieganie możliwości unikania płacenia

Koszty kontroli i ściągania pieniędzy kluczem do zmian

JANUSZ KUDŁA

W dyskusji o reformie systemu podatkowego pojawiają się ostatnio liczne propozycje nowych konstrukcji podatkowych. Niewiele uwagi poświęca się natomiast potencjalnym zagrożeniom związanym z odpornością proponowanych rozwiązań na unikanie opodatkowania. Tymczasem to właśnie określa możliwości zastosowania różnych podatków w praktyce.

W dotychczasowej dyskusji centralnym problemem podnoszonym zarówno przez zwolenników, jak i przeciwników wprowadzenia nowych koncepcji podatkowych jest wybór między efektywnością i sprawiedliwością opodatkowania. Tymczasem - jak sądzę - zagadnienie to ma charakter wtórny wobec kosztów opodatkowania i możliwości zrealizowania założonych wpływów podatkowych. Zasadnicze znaczenie ma bowiem ustalenie, jakie są obecne możliwości poboru podatków, a dopiero w dalszej kolejności, jak wysokie powinny one być. Wpływ kosztów unikania opodatkowania może stanowić zresztą wyjaśnienie zmiany struktury podatkowej, jaka dokonała się w ostatnich stu pięćdziesięciu latach w krajach wysoko rozwiniętych. A polegała ona na przejściu od podatków akcyzowych i nakładanych na handel...