Praźródło
Powróciła fala rozliczeń z przeszłością. I to naczelne pytanie: jaki był sens walczyć w obliczu tak przeważających sił wroga, a raczej wrogów?
Każde nasze powstanie było szaleństwem. Jednak trzeba pamiętać, że naszym głównym szaleństwem była zbiorowa decyzja, że będziemy tu, między Rosją a Niemcami, żyć jako Polacy w Polsce. To szaleństwo było źródłem wszystkich następnych. Gdyby satysfakcjonował nas status polskojęzycznej grupy w obrębie obcego państwa, powstanie rzeczywiście byłoby szczytem głupoty.
Od trzeciego rozbioru żyło na tych ziemiach dostatecznie dużo szaleńców wierzących w to, że co nam obca przemoc wzięła, szablą odbierzemy.
Dariusz Skrętowski