Wesoły melancholik

źródło: Getty Images

Fot. Santi Visalli

źródło: Plus Minus

Kurt Vonnegut, „Listy”, Opracowanie i wstęp Dan Wakefield, przeł. Rafał Lisowski. Wydawnictwo Albatros Andrzej Kuryłowicz S.C.

Legenda Kurta Vonneguta żyje, mimo że od jego debiutu minęło już ponad 60 lat. Kolejne pokolenia czytelników ujmuje jego straceńczy humor pojawiający się w obliczu okrucieństwa świata.

Młody człowiek, były uczestnik II wojny światowej, autor (wtedy) jednej powieści szukał możliwości zarobku i trafił na początku lat 50. ubiegłego wieku do redakcji „Sports Illustrated". Kazano mu napisać artykuł o koniu, który w chwili startu wyścigu wystraszył się i poniósł. Adept dziennikarstwa myślał dość długo o sprawie, a potem napisał: „Koń przeskoczył przez pieprzony płot" i poszedł do domu. I tak się skończyła, nim zaczęła, jego kariera dziennikarza sportowego.

Vonnegut za Gomułki

To dość znana anegdota o Kurcie Vonnegucie, ale warta powtórzenia, bo pokazuje, po pierwsze, jego niezależność, nawet w sytuacji, gdy pieniądze były mu potrzebne, bo już wtedy był głową młodej rodziny, a po drugie, tę zdumiewającą skłonność do skrótowego pisania, która po latach stała się przedmiotem akademickich analiz. „Vonnegut wykorzystuje potencjał retoryczny krótkiego zdania (...) lepiej niż jakikolwiek żyjący pisarz" – oceniał przed laty jeden z uczonych. Sam w liście do przyjaciela napisał o swojej powieści „Rzeźnia numer pięć", że „czyta się ją jak telegram".

Właśnie „Rzeźnia..." była jedną z dwóch powieści Vonneguta, które ukazały się w Polsce na początku lat 70. i sprawiły, że stał się wówczas ulubieńcem polskich czytelników. Tak mu zresztą pozostało do dzisiaj, choć kolejne jego utwory wydawane w...