Agent ku pokrzepieniu serc

źródło: AFP

W filmach o Bondzie jak w soczewce 
skupia się współczesna kultura popularna. Warto śledzić przygody agenta 007 
i dostrzegać w nich więcej niż tylko 
kino sensacyjno-szpiegowskie.

Co ma wspólnego seria przygód Jamesa Bonda z „Trylogią" Henryka Sienkiewicza? Postać agenta 007, tak jak powieści polskiego noblisty, została stworzona przez pisarza Iana Fleminga ku pokrzepieniu serc jego rodaków. Tak przynajmniej twierdził Anthony Burgess, brytyjski pisarz, autor słynnej „Mechanicznej pomarańczy" zekranizowanej przez Stanleya Kubricka. W przedmowie do wznowienia pierwszej powieści Fleminga o Bondzie Burgess pisał: „Kiedy ukazało się w 1953 r. »Casino Royale«, było w nim zawarte przesłanie do narodu brytyjskiego. Twardy, mężny, choć nie zimna ryba i nie asceta, James Bond przypominał swym czytelnikom o cnotach, które jakby stracili.

W osiem lat po zakończeniu II wojny światowej epoka bohaterów, którzy zbudowali i utwierdzili imperium brytyjskie, należała już dawno do przeszłości. Teraz zastąpiły ją intrygi i kłótnie supermocarstw, w których Wielkiej Brytanii pozostała jedynie rola widza. Była to sytuacja upokarzająca. Wywiad brytyjski okazywał się nieudolny i pogardliwie traktowany przez CIA".

Fantazja o potędze

Rzeczywiście, rozstrzygnięcia polityczne z Jałty i Teheranu trudno uznać za zwycięstwa polityczne Churchilla. Koniec II wojny światowej to także zmierzch brytyjskiego kolonializmu. W 1947 r. zostaje ogłoszona niepodległość Indii oraz Pakistanu, kluczowych niegdyś brytyjskich kolonii. Z...