Strasburg zaczyna grać

Młyny sprawiedliwości mielą powoli.

W ostatnich miesiącach Europejski Trybunał Praw Człowieka zakomunikował Rządowi RP kilka istotnych spraw dotyczących zmian w sądownictwie. Wyroki mogą powstrzymać podważanie niezależności sądownictwa i uzupełniać działania Unii Europejskiej.

Europejski Trybunał Praw Człowieka jest uznawany za perłę w koronie systemu Rady Europy. Pozwala każdemu z 850 mln mieszkańców 47 państw członkowskich skarżyć się na naruszenie ich praw. Obywatele polscy wielokrotnie z tej możliwości korzystali, a ETPCz często przyznawał im rację, zmuszał władze do wypłaty zadośćuczynień i podejmowania innych środków naprawczych. Dał impuls do istotnych zmian systemowych w polskim prawie (np. odpowiedzialność za mienie zabużańskie czy ograniczanie ciasnoty w więzieniach czy skarga na przewlekłość postępowania).

Po komunikacji publiczny spór

W ciągu ostatnich pięciu lat ETPCz w większości poważnych spraw w zasadzie milczał. Nawet jeśli sprawą się porządnie zajął, jak np. problemem ekshumacji smoleńskich (Solska i Rybicka przeciwko Polsce, skargi nr 30491/17 i 31083/17), to już po fakcie, kiedy protestujące rodziny swoje odcierpiały. W Polsce w tym czasie następowały zmiany prawne wręcz rewolucyjne, ETPCz zasadniczo milczał. Pierwsze zakomunikowane sprawy sądownictwa...