Brexit w cieniu pandemii

Marian Gorynia, Katarzyna Mroczek-Dąbrowska Coraz bardziej możliwy wydaje się tzw. twardy brexit – jego negatywne skutki nałożą się na problemy wywołane pandemią i nikt nie odróżni jednych od drugich.

Przyjęło się zdarzenia, które występują kompletnie niespodziewanie, określać mianem czarnych łabędzi – są to zdarzenia bardzo mało prawdopodobne, ale przynoszące ogromne straty. Ich przeciwieństwo jest znane w potocznej uproszczonej narracji jako białe łabędzie – zdarzenia, o których istnieniu wiemy i które nie stanowią wielkiego zaskoczenia, a rozkład prawdopodobieństwa ich wystąpienia jest normalny. Zaliczenie konkretnego wydarzenia do którejś z tych kategorii zależy oczywiście od jego usytuowania na osi czasu.

Ryzyko a niepewność

Wydaje się, że pewna kategoria zdarzeń nie może być czarnym łabędziem permanentnie, po jakimś czasie efekt zaskoczenia przemija i czarny łabędź staje się biały – oczywiście w rozważanym tutaj metaforycznym sensie. Jego wystąpienie, a następnie obserwacja i poznanie dają bowiem podstawy do zwiększenia stopnia przewidywalności.

Warto przy tym podkreślić, że zdania badaczy w kwestii zaliczenia różnych wydarzeń do sfery niepewności albo ryzyka są podzielone, choć na przykład w odniesieniu do źródeł i następstw potencjalnych nowych patogenów (takich jak np. SARS-CoV-2) zdaje się przeważać opinia, że mamy do czynienia z tzw. niepewnością sensu stricto, a nie z ryzykiem, które daje się określić za pomocą jednego z trzech rodzajów prawdopodobieństwa: matematycznego, statystycznego i szacunkowego....