Polak-katolik

autor zdjęcia: NAC

źródło: Rzeczpospolita

Wizja wspólnej walki w imię Boga i ojczyzny znalazła wyraz podczas wielkiej pielgrzymki młodzieży do Częstochowy w 1936 roku. Na zdjęciu: harcerze w Częstochowie z poświęconym sztandarem

źródło: Rzeczpospolita

Polska jako kraj stała się niemal zupełnie jednolita pod względem wyznaniowym dopiero po roku 1945, ale już wiele dekad wcześniej w katolickich publikacjach naród polski przedstawiano jako wspólnotę stricte katolicką.

Gdy w styczniu 1939 roku umarł Roman Dmowski, „Przewodnik Katolicki” umieścił jego zdjęcie na stronie tytułowej i określił go mianem bohatera narodowego. Anonimowy autor nekrologu wskazał, co było największym wkładem Dmowskiego w dzieje Polski:

„On to pierwszy podnosi sprawę żydowską do rzędu zagadnienia politycznego. Nie idzie to jak z płatka, ale opornie, wśród drwin i nienawiści Żydów całego świata. Dmowski potrafi to zwyciężyć. […] Ukryte siły, masoneria i Żydzi, zaprzysięgli wrogowie Dmowskiego, nie szczędzą starań, by Polska powstała jak najsłabsza, jak najmniej zdolna do życia. Dmowski wypowiada im walkę”.

Stąd właśnie wziął się ostateczny sojusz katolicyzmu i endecji w okresie międzywojennym: obydwa środowiska wyznawały podobny światopogląd, zgodnie z którym zarówno Kościół, jak i naród były celem złowrogiego spisku zawiązanego przez rozmaite złe siły, przede wszystkim przez Żydów. Księża głosili, że dobry chrześcijanin musi miłować bliźnich i wrogów, zarazem jednak dokładali starań, by każdy Polak doskonale zdawał sobie sprawę z niebezpieczeństwa czyhającego na wiarę i ojczyznę.

[…] W miarę jak Kościół coraz bardziej przesiąkał fantazjami na temat żydowsko-masońsko-bolszewickiej kampanii, której celem było zniszczenie chrześcijaństwa i przejęcie władzy nad światem, katolicy dochodzili do wniosku, że koniecznie trzeba utworzyć...