Borneo, piekło i niebo

autor zdjęcia: bogusław chrabota (2)

źródło: Rzeczpospolita

Czaszki wrogów wiszą już tylko w miejscowym muzeum (w Kuchingu, stolicy Sarawaku). Kiedyś Dajakowie wieszali je na ścianach długich domów lub pod dachami chat

autor zdjęcia: bogusław chrabota (2)

źródło: Rzeczpospolita

Śniadanie w dżungli z Dajakami

autor zdjęcia: Xxxxxxxxxx

źródło: Rzeczpospolita

– Jeśli kogokolwiek tu cenimy, to jest nim Brooke. James Brooke – mówi Paul, najlepszy przewodnik na wyspie. Na zdjęciu płaskorzeźba ze stołecznego pomnika białego radży

autor zdjęcia: Xxxxxxxxxx

źródło: Rzeczpospolita

Z szóstki dzieci wodza społeczności wioski Nanga Sumpa mieszka w niej tylko jeden syn. Reszta potomstwa to lekarze, prawnicy, komputerowcy w Kuchingu

Kto powiedział, że Sarawak jest dziki? Ani trochę. Dzika jest dżungla. Dzicy byli, powtarzam – byli, Dajakowie. Dziś już nie są.

1

Borneańska dżungla jest jak osobna planeta. Wspaniałe uniwersum nieposkromionej biologii, olśniewającej zieleni, błotnistych brzegów rzek i wartkich strumieni w górach. Zadziwiająco cicha w ciągu dnia i tętniąca chóralną falą rozgłosów w nocy, kiedy chrzęst skrzydeł nocnych motyli walczy o prymat pierwszeństwa z krzykami obudzonych małp, szelestem łap skradających się kotów, porykiwaniem dzikich świń, kwileniem przestraszonych ptaków, cichym jak poszum aksamitu hałasem odnóży pająków.

Do tego fala deszczu. Jeśli nie nagłych porywów walącej w dach ulewy, to uciążliwego bębnienia pojedynczych kropli; a wokół strzępy mgieł krążących między drzewami jak dusze dawno zmarłych Dajaków. Ich groby są zwykle w pobliżu wsi, choć niektórzy, zwykle ważni wodzowie bywali nagradzani pochówkiem w pewnym oddaleniu od siedzib ludzkich. Taki właśnie grób widziałem koło wsi Nanga Sumpa na południu Sarawaku, pośrodku wyspy, opodal indonezyjskiej granicy.

Gdzie ta granica? Pytałem. Nikt nie wiedział dokładnie, choć wszyscy wskazywali, że „o tam, za tą górą, za tamtym lasem” jest już inny kraj. „Ale ludzie tam tacy jak my, też z plemienia Iban. Mieszkają jak my w długich domach, pływają takimi samymi czółnami, mówią tym samym językiem. I też...