Trybunał Konstytucyjny dla apolitycznych prawników

Jest ryzyko, że prezydent Karol Nawrocki zablokuje zaprzysiężenie sędziów TK i powstanie kolejne pokolenie sędziów dublerów – ostrzegają eksperci. Jak tego uniknąć?

Obsada Trybunału Konstytucyjnego systematycznie się kurczy. Jeszcze w grudniu, po zapowiadanym odejściu Krystyny Pawłowicz i zakończeniu kadencji sędziego Michała Warcińskiego, skład TK zmniejszy się do dziewięciu osób, a liczba wakatów urośnie do sześciu. To zaś oznacza, że Trybunał utraci możliwość sformowania pełnego składu, do którego potrzebny jest udział co najmniej 11 sędziów. To z kolei grozi brakiem możliwości rozpatrywania tak istotnych spraw, jak zbadanie zgodności z konstytucją ustawy przed jej podpisaniem przez prezydenta czy umowy międzynarodowej przed ratyfikacją. Co prawda TK stwierdził niekonstytucyjność przepisów ustanawiających kworum pełnego składu, ale wyrok ten, jak wszystkie inne w ostatnim czasie, nie został opublikowany.

Coraz więcej wakatów

Problemów z pełnym składem można byłoby uniknąć, gdyby Sejm systematycznie obsadzał pojawiające się w Trybunale Konstytucyjnym wakaty sędziowskie. Koalicja rządząca, nie chcąc legitymizować działań obecnego TK, konsekwentnie nie zgłasza kandydatów na sędziów, a kandydatury wysuwane przez PiS nie uzyskują odpowiedniej większości głosów. Jeśli te działania będą kontynuowane, to jesienią 2026 r. w TK nieobsadzonych będzie osiem miejsc, czyli ponad połowa składu.

Takie postępowanie rządzących krytycznie oceniają prawnicy. Jak niedawno informowaliśmy, zdecydowana większość...