Powrót z zesłania
Powrót z zesłania
Pierwsi Polacy zesłańcy carscy znaleźli się w Kazachstanie na początku XIX wieku. Sowieci rozpoczęli wywózki polskiej ludności do Kazachstanu w roku 1928, największa fala naszych rodaków została deportowana w roku 1936 -- głównie opierających się kolektywizacji chłopów z Ukrainy i Białorusi. "Miastowych" czekał inny los, krótsza poniewierka -- o czym świadczą m. in. zbiorowe groby w Kuropatach na Białorusi. W latach 1940 -- 1942 do Kazachstanu trafili Polacy z kresów II Rzeczypospolitej, tutaj też o siedliło się sporo zesłańców syberyjskich.
W pułapce losu
Na temat deportacji Polaków z Białorusi i Ukrainy przed 1939 rokiem istnieje skąpa literatura. Nie upomniał się o nich nigdy rząd RP przed wojną. Polacy, którzy mieszkali w Związku Sowieckim przed 17 września 1939 roku, nie mogli wstępować do armii generała Andersa, w układzie Sikorski -- Majski nie zostali u względnieni. Nie mogli być też repatriowani po wojnie, gdyż nie mieli prawnie polskiego obywatelstwa. Do końca lat pięćdziesiątych Polacy traktowani byli w Kazachstanie jak niewolnicy, gorzej niż mieszkający tam Białorusini, Ukraińcy czy Niemcy zesłani przez Stalina w 1941 roku. Pierwsze pieniądze za swoją niewolniczą pracę otrzymali dopiero w 1957 roku.
Problemy te dostrzegał jedynie Kościół katolicki, choć i...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta