Kiedy sąd działa z urzędu

Kiedy sąd działa z urzędu

ROMAN HAUSER

Zasada oficjalności występuje w różnych procedurach, w tym także w ogólnym postępowaniu administracyjnym i w postępowaniu sądowoadministracyjnym. W pewnym uproszczeniu polega ona na zagwarantowaniu organowi prowadzącemu postępowanie prawa do samodzielnego podejmowania określonych czynności procesowych, w tym w pewnych przypadkach nawet do inicjowania postępowania.

W praktyce zasada oficjalności nie występuje jednak jako dominująca i jest dość wyraźnie ograniczana przez zasadę dyspozytywności (powiązaną często z zasadą kontradyktoryjności), polegającą na podejmowaniu przez organ rozstrzygający sprawę tylko takich czynności, o które wnoszą same zainteresowane strony.

Zasada oficjalności, rozumiana jako prawo do działania z własnej inicjatywy sądu, znana jest procedurze sądowoadministracyjnej. Wskazują na nią bardzo wyraźnie niektóre przepisy ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym . Istotnym przykładem jest reguła wyrażona w art. 51 tej ustawy, iż sąd administracyjny nie jest związany granicami skargi. Oznacza to, że ma obowiązek zbadać z własnej inicjatywy wszystkie aspekty sprawy mające znaczenie dla oceny legalności zaskarżonego aktu lub czynności, które nie zostały przez uczestników postępowania podniesione w skardze. Także zgodnie z...