Średniowieczny trakt
Zabytkowe konstrukcje murowane i drewniane oraz żydowskie jatki odkryli w Lelowie koło Częstochowy badacze z Wrocławia. Wykopaliska prowadzone są na rynku i na fragmencie drogi krajowej nr 46. Rynek był pierwotnie brukowany.
Archeolodzy znaleźli wiele monet, większość z nich czeka na oczyszczenie, ale już rozpoznali srebrną monetę Zygmunta III Wazy.
Cennym znaleziskiem są fundamenty kamiennej bramy miejskiej połączonej z murami obronnymi. Miała długość 18,5 m. Podobna była do bram zachowanych w Lublinie, Opatowie i Sandomierzu.
Zainteresowanie badaczy wzbudził fragment drewnianej drogi z XIV – XV w. z dranic iglastych. W pobliżu przetrwał pomost z bali na palach wbitych w ziemię. Bale pochodziły ze starszych, spalonych konstrukcji.