Przedsiębiorco, zaufanie!

autor zdjęcia: Dorota Czarniak

źródło: Fotorzepa

autor zdjęcia: Andrzej Wiktor

źródło: Fotorzepa

Jan Gmurczyk, Jarosław Makowski Przypadki takie jak Amber Gold szkodzą polskiej gospodarce ze zwielokrotnioną siłą. Ile osób zacznie chować teraz oszczędności do skarpety? Ile osób wycofa swoje lokaty z banków? – pytają eksperci Instytutu Obywatelskiego

Sprawa Amber Gold boleśnie dowodzi, że zaufanie, które istotnie wpływa na wysokość kosztów transakcyjnych w gospodarce i tym samym warunkuje jej rozwój, jeszcze długo nie będzie stanowić osi w naszych relacjach biznesowych i międzyludzkich. Oczywiście dziś wszyscy udają mądrali i powtarzają z powagą, że to państwo zawiodło w sprawie Amber Gold, gdyż nie kontrolowało dostatecznie poczynań przedsiębiorcy oferującego „złote lokaty".

Trzeba ukraść?

Sęk w tym, że ta sytuacja zrodziła się nie z braku regulacji, lecz jej kulejącej egzekucji, a ponadto obnażyła dylemat między zaufaniem a kontrolą. Niektórzy uważają, że brak zaufania można zastąpić regulacją i nadzorem. Relacja wymienna nie jest tu jednak taka prosta. Zaufanie oszczędza bowiem społeczeństwu kosztów wlekących się za podejrzliwością.

Z jednej strony w „przyzwoitym społeczeństwie" przedsiębiorcy mają prawo oczekiwać od państwa, że nie będzie ono robić za „nieufnego żandarma", podejrzewającego ich o pokrętne interesy na każdym kroku. Z drugiej jednak strony ci, którzy na co dzień krzyczą, że państwa jest za dużo w gospodarce jako regulatora, podnoszą jednocześnie przy okazji takich przypadków jak Amber Gold...