Lekko kwaszone finanse publiczne

jANUSZ JANKOWIAK Wyjaśnienie lepszego od oczekiwań ubiegłorocznego wyniku sektora finansów publicznych nie jest zbyt skomplikowane – pisze główny ekonomista Polskiej Rady Biznesu.

W dużym skrócie: rząd miał jednorazowe dochody niepodatkowe rzędu 1,1 proc. PKB, a nieinwestujące samorządy odnotowały sięgającą 0,5 proc. PKB nadwyżkę. Czy w takich warunkach 2,4 proc. PKB deficytu sektora uzasadnia zachwyt rządu i niewypowiadaną głośno zazdrość opozycji („też mogliśmy dać po 500, nie demolując finansów państwa, i w nagrodę wygrać wybory")? Bez żartów.

Niższy od prognozowanego przez rząd o 1,1 p.p. wzrost gospodarczy nie odbił się negatywnie na wyniku sektora finansów publicznych tylko dlatego, że pojawiły się wyjątkowo wysokie dochody niepodatkowe, nie było inwestycyjnych wydatków, była za to owocująca dużymi wpływami z VAT kontrybucja konsumpcji do PKB, a wysoka dynamika funduszu płac i dobre wyniki finansowe nieinwestujących przedsiębiorstw sprzyjały podatkom dochodowym.

Początek tego roku przyniósł kontynuację ubiegłorocznych trendów. Choć począwszy od marca– kwietnia, pojawiły się też – w pełni zgodne z oczekiwaniami – zaczątki zjawisk negatywnych dla strony wydatkowej związanych głównie z nasilaniem się procesów inwestycyjnych. Bo w polskich finansach publicznych, jak jest absorpcja funduszy unijnych, to są też co prawda inwestycje, ale rośnie i deficyt. Przestrzeń dla finansowania inwestycji publicznych jest po prostu zbyt wąska. Wszyscy to wiedzą. Najpopularniejszą wśród polityków metodą na poszerzanie tej...