Metr mierzony światłem

źródło: J.L. Lee/NIST

Wzorzec kilograma jest walcem o średnicy i wysokości 39 mm. Składa się z platyny (90 proc.) i irydu (10 proc.). Problem w tym, że z biegiem czasu traci na wadze w stosunku do jego definicji teoretycznej

Od listopada kilogram nie będzie już taki jak kiedyś. Jego wzorzec, przechowywany w Sèvres, dawno przestał pełnić swoją rolę. By na nowo go zdefiniować, sięgnięto po mechanikę kwantową.

Kilogram nie będzie już tym samym kilogramem co obecnie. Ale bez paniki, nie chodzi o gigantyczny ogólnoświatowy spisek zmierzający do tego, żeby miliony zwykłych ludzi płaciły więcej za kilogram ziemniaków, żeby trzeba było przeskalować wagi sklepowe i te domowe, bezlitośnie pokazujące nadwagę. Zmiana, która nastąpi, nie będzie dotyczyć instrumentów pomiarowych używanych w codziennym życiu, zauważą ją jedynie naukowcy. Ale dla nich będzie miała znaczenie.

Gruntownej zmianie ulegną definicje czterech jednostek, będą to: kilogram, amper, mol i kelvin (jeden stopień w skali Kelvina). Jednostki te, należące do międzynarodowego systemu miar i wag, zostaną zdefiniowane w oparciu o bardziej solidne podstawy, niż ma to miejsce dotychczas, nie będą zależały od parametrów podatnych na zmiany. Zamiast tego będą związane z niezmiennymi stałymi fizycznymi. Zmiana ta dokona się podczas konferencji na temat miar i wag w Wersalu, między 13 a 16 listopada bieżącego roku.

Miara naukowa i sklepowa

Czemu ma służyć ta modyfikacja? Wymagania dotyczące precyzji w badaniach naukowych, w nowoczesnych technologiach zmieniają się i są coraz wyższe. Jednostki miar powinny pozostawać w zgodzie z tymi rosnącymi wymaganiami.

Metr już dawno „zdecydował się" na stanowczy krok. Poprzednia definicja ustalała się kilkadziesiąt lat, pod koniec XIX wieku przyjęto, że jest to...