A jednak jesteśmy śmiertelni

źródło: AFP

W okresie komfortu pojawia się pokusa karmienia się złudzeniami i oderwania myśli od rzeczywistości. Złudzenia pozwalały omijać prawdę o śmierci, która była wypierana lub wyolbrzymiana do granic możliwości. Na zdjęciu tymczasowy szpital dla chorych na Covid-19 w centrum wystawienniczym Ifema w Madrycie

Lata postępu naukowego i technologicznego kazały człowiekowi myśleć, że ujarzmił naturę, ograniczając zagrożenie przedwczesną śmiercią. Możliwe jednak, że nigdy nie będzie jej panem. Przynajmniej dopóki nie znajdzie lekarstwa na lęk.

Dzień przed sylwestrem ubiegłego roku mogło się jeszcze wydawać, że żyjemy w złotym wieku. Może lewica narzekała na nierówności społeczne, a prawica na upadek tradycji, ale statystyki były uspokajające. W ciągu ostatnich 200 lat – jak wskazywał cztery lata temu w książce „Nowe Oświecenie" amerykański psycholog Steven Pinker – odsetek osób żyjących w skrajnym ubóstwie spadł na łeb na szyję z 90 do 10 proc. Połowa tego spadku nastąpiła od 1980 r. Świat przechodził kolejne fale demokratyzacji, rosły równość, jakość życia, dostęp do edukacji, i to nie tylko w najbogatszych krajach. Wzrost gospodarczy od 1995 r. w 30 państwach rozwijających się, dawniej zwanych państwami Trzeciego Świata, takich jak Bangladesz, Etiopia czy Rwanda, przekłada się – twierdził Pinker – na podwojenie przychodów per capita co 18 lat.

Warunkiem niezbędnym do korzystania z bogactwa jest oczywiście zdrowie, ale w tym zakresie też nastąpiła kolosalna poprawa, może większa niż we wszystkich innych obszarach. Oczekiwana długość życia w Europie od 1960 r. do 2017 r. wzrosła z 52 do 72 lat. Dane WHO wskazują, że umieralność niemowląt przez 17 lat do 2017 r. spadła z 65 do 27 zgonów na 1000 urodzeń żywych. Wyeliminowaliśmy całkowicie ospę prawdziwą, prawie pokonaliśmy chorobę Heinego-Medina, radzimy sobie z dyfterytem, szkarlatyną i z wieloma chorobami, które jeszcze nie tak dawno niosły masową śmierć....