Czy Covid-19 pomoże w spisie ludności?

Zmiany społeczne wynikające z mobilności edukacyjnej, zawodowej, związane z migracjami powodują, że badana ludność przeobraża się w populację trudną do zbadania – pisze przewodnicząca Komitetu Nauk Demograficznych PAN.

Spis ludności jest najstarszym, największym i jednym z najważniejszych badań demograficznych oraz statystycznych, którego wyniki są podstawą systemu zarządzania demokratycznym państwem. Zgodnie z zaleceniami ONZ rządy poszczególnych państw ponoszą odpowiedzialność finansową i organizacyjną za dostarczenie oficjalnych i wiarygodnych danych przez statystykę publiczną. W dobie zmiany paradygmatu badań statystycznych spis ludności jest badaniem wyznaczającym nowe standardy.

Tabliczki z Mezopotamii

Historia spisów ludności liczy ponad 6 tys. lat i sięga starożytnych Chin, Persji, Egiptu i Cesarstwa Rzymskiego. Do dziś przetrwały gliniane tabliczki ze spisów w starożytnej Mezopotamii około 4 tys. lat p.n.e. Pierwsze spisy przeprowadzano głównie dla celów militarnych i podatkowych czy określenia zapotrzebowania na żywność. Egipcjanie około 2,5 tys. lat p.n.e. spisywali ludność w celu ustalenia zasobów siły roboczej do budowy piramid.

Pierwszy polski spis ludności odbył się w 1789 r. – na podstawie uchwalonej przez Sejm Czteroletni – konstytucji z 22 czerwca 1789 r. „Lustracya dymów i podanie ludności". Lustracja dymów oznaczała przegląd dóbr królewskich, a dymami nazywano domy wyposażone w komin. Pełne imienne spisy ludności po II wojnie światowej przeprowadzono siedmiokrotnie w latach: 1950, 1960,...