Jak zaksięgować prawo pierwokupu wynikające z umów cywilnoprawnych

Operacje gospodarcze związane z pierwokupem uprzednio wynajmowanych, dzierżawionych lub leasingowanych składników majątku będących wartościami niematerialnymi i prawnymi oraz środkami trwałymi należy odpowiednio ująć w księgach rachunkowych.

Zgodnie z art. 596 k.c., prawo pierwokupu obejmuje zastrzeżenie przez ustawę lub czynność prawną dla jednej ze stron pierwszeństwa kupna oznaczonej rzeczy na wypadek, gdyby druga strona sprzedała rzecz osobie trzeciej. Trzeba pamiętać, że rzecz, której dotyczy prawo pierwokupu może zostać zbyta osobie trzeciej tylko pod warunkiem, że uprawniony do pierwokupu nie wykona swojego prawa. Prawo pierwokupu wykonywane jest w drodze oświadczenia złożonego zobowiązanemu. Wykonanie prawa pierwokupu powoduje dojście do skutku między zobowiązanym, a uprawnionym do pierwokupu umowy sprzedaży tej samej treści, co umowa zawarta przez zobowiązanego z osobą trzecią. Pamiętać również należy, że jeżeli zobowiązany z tytułu prawa pierwokupu sprzedał rzecz osobie trzeciej bezwarunkowo, nie zawiadomił uprawnionego o sprzedaży lub podał mu do wiadomości istotne postanowienia umowy sprzedaży niezgodnie z rzeczywistością, wówczas ponosi on odpowiedzialność za wynikłą stąd szkodę. Prawo pierwokupu jest niezbywalne i – co do zasady – niepodzielne.

Prawo pierwokupu może być zastrzeżone w umowach cywilnoprawnych, takich jak umowa najmu, dzierżawy, czy leasingu. Po upływie okresu umowy najmu (dzierżawy lub leasingu), wynajmujący (wydzierżawiający lub finansujący) może – w drodze wykonania prawa pierwokupu – przenieść na najemcę (dzierżawcę lub korzystającego) własność wartości niematerialnych...