Pielgrzymka surowego ojca

źródło: AFP

Jan Paweł II błogosławi wiernych przed mszą świętą w Białymstoku, 5 czerwca 1991 r.

W trakcie trzech pierwszych podróży do ojczyzny klaskali mu wszyscy, z wyjątkiem komunistów. W 1991 r., gdy do wolnego już kraju Jan Paweł II przyjechał z odczytanym na nowo Dekalogiem, po raz pierwszy pojawił się rozdźwięk między papieżem a jego rodakami.

Jan Paweł II po raz czwarty gościł w Polsce od 1 do 9 czerwca 1991 r. Trasa pielgrzymki, której hasło brzmiało „Bogu dziękujcie, Ducha nie gaście", wiodła przez Koszalin, Rzeszów, Przemyśl, Lubaczów, Kielce, Radom, Łomżę, Białystok, Olsztyn, Włocławek, Płock i Warszawę.

Była to pierwsza pielgrzymka po obaleniu reżimu komunistycznego w Polsce, do czego w znacznym stopniu przyczynił się papież. Dlatego Polacy tym bardziej oczekiwali, że stanie się ona okazją do radosnej manifestacji z powodu odzyskanej wolności. Tymczasem Jan Paweł II skoncentrował się na ostrzeżeniu przed pułapkami wolności pozbawionej norm moralnych. Niczym Mojżesz pojawił się z tablicami Dekalogu, który według niego powinien stać się fundamentem III Rzeczypospolitej.

W 1991 r. papież pokazał twarz surowego, wymagającego ojca, który upominał, ganił, a podczas homilii w Kielcach nawet podniósł głos, co mu się nigdy dotąd nie zdarzyło. To, co było zrozumiałe dla ogółu katolików, natrafiło na opór środowisk liberalnych, zaniepokojonych, że papież staje się stroną w sporze ideologicznym, którego przedmiotem po 1989 r. były laicki postulat „neutralności światopoglądowej państwa", powrót religii do szkół, konkordat i aborcja.

Jak zauważył George Weigel, autor biografii papieża „Świadek nadziei", Kościół, nauczony stawiać...