Międzynarodowa Nagroda im. Witolda Pileckiego

autor zdjęcia: Instytut Pileckiego

źródło: Rzeczpospolita

Gala wręczenia nagród. Od lewej: prof. Marek Kornat (historyk), Krzysztof Kosior (prawnuk Witolda Pileckiego), dr Wojciech Stanisławski (historyk), prof. Marek A. Cichocki (filozof, politolog), dr Piotr Cywiński (dyrektor Muzeum Auschwitz, przewodniczący kapituły nagrody), Yeva Skalietska, prof. Magdalena Gawin (dyrektor Instytut Pileckiego), Tomasz Potkaj (historyk, dziennikarz), dr Agnieszka Witkowska-Krych (hebraistka, kulturoznawczyni), dr Adam Rafał Kaczyński (historyk), Zbigniew Parafianowicz (dziennikarz, korespondent wojenny), Paweł Pieniążek (dziennikarz, korespondent wojenny), prof. Rafał Łatka (historyk UKSW), dr Bartłomiej Noszczak (historyk IPN), Artur Ossowski (historyk IPN)

Żydowskie sieroty w getcie warszawskim, tułaczka polskich zesłańców po Bliskim Wschodzie i relacja ze zrujnowanej wojną Ukrainy. To tematy książek nagrodzonych w tegorocznej edycji Nagrody Pileckiego.

Witold Pilecki w swoim trwającym zaledwie 48 lat życiu przeżył to, co było udziałem kilku pokoleń Polaków żyjących w XX wieku. Oficer Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, ale także ofiara dwóch totalitaryzmów – nazistowskiego oraz sowieckiego – stał się uosobieniem losów milionów Polaków. W hołdzie dla jego patriotycznej postawy w 2021 roku zainaugurowano Nagrodę Pileckiego. To literackie wyróżnienie obejmowało początkowo dwie kategorie i było przyznawane autorom książek naukowych oraz reporterskich opisujących doświadczenia walki i próby przetrwania w tragicznych czasach, w których zrodziły się zbrodnicze ideologie.

Na przełomie lat 2020 i 2021 na Białorusi wybuchły demokratyczne protesty, a później Ukraina padła ofiarą pełnoskalowej rosyjskiej inwazji. Formułę konkursu rozszerzono więc o kolejną kategorię – nagrodę specjalną dla osób relacjonujących tragiczne wydarzenia rozgrywające się za wschodnią granicą Polski.

Rotmistrz Pilecki, który w czasie II wojny światowej przez ponad dwa lata dokumentował ludobójstwo dokonywane w niemieckim obozie Auschwitz-Birkenau, dziś może być przykładem dla dziennikarzy i korespondentów wojennych opisujących z narażeniem życia współczesne konflikty. – Witold Pilecki nigdy nie był dla nas...