Bajka ekologiczna

źródło: Rzeczpospolita

autor zdjęcia: mat. pras.

źródło: Rzeczpospolita

Przedstawione w powieściowej „Diunie” i jej ekranizacji czerwie pustyni, robią imponujące wrażenie. Problem w tym, że ryjąc w piachu z taką szybkością, pozapalałyby się od tarcia

Przed 1965 r. Frank Herbert był amerykańskim średniakiem, dopiero wypuszczenie „Diuny” wywindowało go wysoko w hierarchii pisarskiej. Moim ulubionym zajęciem jest wyszukiwanie w powieści błędów, które powiela film.

Wydana w 1965 r. powieść „Diuna” amerykańskiego pisarza science fiction Franka Herberta stała się ikoną tego gatunku literackiego. Autor dopisał do niej pięcioksiąg, tworząc „Kroniki Diuny” – jeden z wielkich cykli, które od lat wynosi się pod niebiosa. „Poza »Władcą Pierścieni« nie znam niczego, co można by do niej porównać”, zawyrokował inny twórca fantastyki Arthur C. Clarke. Z racji występowania wielu rozmaitych form magii traktuje się to dzieło jako science fantasy, ale pojawiają się też opinie, że mamy do czynienia z fantastyką ekologiczną. „Diuna” jest wystosowanym przed sześcioma dekadami ostrzeżeniem, jak może wyglądać Ziemia po dalszym traktowaniu w dotychczasowy sposób.

Udało się Herbertowi wykreować surową planetę Arrakis/Diunę niemal całkowicie pozbawioną wody, gdzie przeżyć udaje się prawie cudem; mistrzami w tej sztuce są tubylcy zwani Fremenami. Żyjąc w najtrudniejszych z możliwych warunkach, zastosowali posunięte do skrajności racjonowanie i oszczędzanie wody, a także wytworzyli bogatą mitologię i obyczajowość związaną z wodą. „Ciało jest własnością człowieka, woda należy do plemienia”, powiadają, gdy ktoś z nich polegnie albo w inny sposób zemrze i należy specjalnymi aparatami ściągnąć z trupa wodę.

Herbert przedstawia tę bezlitosną krainę stopniowo, dozując czytelnikom różne szokujące atrakcje, jak monstrualne robale przewiercające pustynię i...