Miasto Bitwy o niemcy

autor zdjęcia: Sina Ettmer/AdobeStock

źródło: Rzeczpospolita

Pomnik Johanna Wolfganga Goethego i Fryderyka Schillera przed Deutsches Nationaltheater Weimar

„O Weimarze! Spadł na ciebie szczególny los! Jak Betlejem w Judzie, małe i wielkie!” – pisał proroczo Johann Wolfgang Goethe. O rząd niemieckich dusz walczyli tu Mann i Hitler. Dziś walczą demokraci i nacjonaliści.

W berlińskiej siedzibie prezydenta Federalnej Republiki Niemiec, pałacu Bellevue, eksponowany jest obraz „Der Weimarer Musenhof” („Weimarski dwór muz”) Theobalda von Oera z 1860 r., musi być to więc znaczący gest, a może wręcz polityczno-kulturowa deklaracja.

Na obrazie czołowy niemiecki poeta i dramatopisarz Fryderyk Schiller recytuje wiersz w weimarskim parku Tiefurter, a wśród słuchaczy są Johann Wolfgang Goethe, uważany za najważniejszego poetę Niemiec, oraz wybitni filozofowie Johann Gottfried Herder i Christoph Martin Wieland. Ten drugi, również poeta, został zaproszony do Weimaru przez księżną Annę Amelię Saksonii-Weimar-Eisenach (1739–1807) do wychowania dzieci, w tym syna, księcia Karola Augusta. To on w czasie rządów od 1775 do 1828 r. wprowadził w życie idę weimarskiego dworu muz, a dokładnie poetów, artystów i filozofów.

W Weimarze bowiem nie tylko oglądano spektakle, pisano i czytano poezję, dyskutując: tam wiedzę i sztukę praktykowano. To zaś miało fundamentalny wpływ na Niemcy, a poprzez ich znaczenie – również na europejską historię i kulturę. Sztuka oddziaływała na obywateli, wzmacniana mecenatem państwa. Gdy księżna Anna Amelia zaprosiła Johanna Wolfganga Goethego do Weimaru, książę Karol August po europejskim sukcesie „Cierpień młodego Wertera”, książce założycielskiej dla europejskiego romantyzmu – sprowadził Goethego na stałe,...