Wziąłem odwet na zachodzie

autor zdjęcia: ullstein bild via Getty Images

źródło: Rzeczpospolita

– Nikt nie wyobrażał sobie w 1989 r., że szanse życiowe Niemców ze wschodu 35 lat później będą nadal znacząco niższe niż ich rodaków z zachodniej części kraju – mówi prof. Dirk Oschmann. Na zdjęciu Brama Brandenburska dzień po otwarciu przez władze NRD granicy z RFN, 10 listopada 1989 r.

Jeśli spojrzymy na telewizję, radio, gazety, okaże się, że mieszkańcy wschodnich Niemiec w zasadzie zawsze są przedstawiani jako brzydcy, głupi i niedostosowani. A przecież publiczne wyobrażenia wpływają na funkcjonowanie całego społeczeństwa, na przykład na decyzje wyborcze na wschodzie.Rozmowa z prof. Dirkiem Oschmannem, autorem głośnej książki o skutkach zjednoczenia Niemiec

Pańska książka „Der Osten: eine westdeutsche Erfindung” wstrząsnęła Republiką Federalną i stała się ważnym, być może najwyrazistszym głosem w dyskusji na temat porażek procesu zjednoczenia Niemiec i aktualnych skutków tamtych błędów. Przy tym nie zdarza się zbyt często, że profesor literatury staje się autorem bestsellera – do tego momentu ukazało się już kilkanaście dodruków. Jak się pan czuje w tej nieoczywistej roli?

To doświadczenie, którego się nie spodziewałem i z którym muszę się oswoić. W zasadzie mam wrażenie, jakbym występował w niewłaściwym filmie. Ale jest, jak jest. Uznałem, że po wydaniu książki muszę stawić czoła publicznej dyskusji. Zresztą uważam, że jest ona bardzo ważna.

Czy nie to było właśnie pańskim celem? Sprowokować dyskusję?

Istotnie, moim zamiarem było wywołanie dyskusji. Ale nie wyobrażałem sobie, jak szeroka i intensywna będzie ta debata. W tej chwili nie sposób jej już kontrolować. Niemniej cieszę się, że do niej doszło. I być może te dyskusje tu czy ówdzie coś zmienią. Ale tego się nie da przewidzieć.

Wszystko zaczęło się od pańskiego artykułu we „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Zaraz po tym, gdy tekst ukazał się w internecie, dotarły do pana pierwsze komentarze. Jak została wtedy przyjęta pańska analiza? ...