Jak otwarcie restrukturyzacji wpływa na cesję wierzytelności przyszłych

W obrocie gospodarczym często wykorzystywana jest instytucja cesji wierzytelności przyszłych jako zabezpieczenie przeprowadzanych transakcji. Co się jednak stanie, gdy wobec cedenta zostanie otwarte postępowanie restrukturyzacyjne?

Nie ma jednolitej, generalnej regulacji odnoszącej się do skutków otwarcia restrukturyzacji dla cesji wierzytelności przyszłej, w sytuacji gdy cesja została dokonana przed otwarciem restrukturyzacji, a cedowana wierzytelność nie powstała przed otwarciem restrukturyzacji. Przepisy o bezskuteczności i zaskarżaniu czynności dłużnika w postępowaniu sanacyjnym (art. 304–309 prawa restrukturyzacyjnego; dalej: p.r.) nie powielają regulacji art. 128a prawa upadłościowego (dalej: p.u.).

Cesja wierzytelności przyszłej, która powstała przed otwarciem restrukturyzacji co do zasady jest czynnością skuteczną względem masy układowej/masy sanacyjnej. W konsekwencji dłużnik cedowanej wierzytelności może spełnić swoje świadczenie na rzecz cesjonariusza zarówno przed otwarciem restrukturyzacji cedenta, jak i po jej otwarciu. Nie oznacza to jednak, że nie ma od tej zasady wyjątków.

Czynność bezskuteczna

Sąd Najwyższy w wyroku z 3 kwietnia 2003 r. (V CKN 1630/00) podniósł, że „brak wierzytelności czyni umowę o przelew wierzytelności nieskuteczną prawnie”. Wierzytelność przyszła, przelana przed otwarciem restrukturyzacji cedenta, może bowiem z różnych przyczyn w ogóle nie powstać.

Umowa przelewu wierzytelności przyszłej może stanowić czynność bezskuteczną względem masy sanacyjnej, jeżeli w danym...