Kraj nad Wisłą, Kraj Przywiślański
Różnice ocen wynikają z odmienności stosowanych kryteriów
Kraj nad Wisłą, Kraj Przywiślański
JANUSZ A. MAJCHEREK
Istotnym powodem kontrowersji dotyczących oceny okresu PRL jest odmienność i pomieszanie stosowanych kryteriów. Dzięki temu jedni mogą używać porównań do Generalnego Gubernatorstwa, a inni jako szczególną wartość uwypuklać, że PRL stanowiła przecież własne państwo, co dla mających w swej historii rozbiory i zabory Polaków powinno być szczególnie cenne. Uporządkowanie kryteriów mogłoby znacznie ułatwić uzgodnienie lub przynajmniej zbliżenie ocen. Przede wszystkim nie należy mylić trzech elementów politycznej sytuacji społeczeństwa, których odróżnianie zalecał wybitny historyk profesor Henryk Wereszycki: własne państwo, niepodległość oraz wolność.
Typy idealne a realna historia
Jednoznaczne przypadki występują w historii rzadko. Nawet pozornie oczywisty przykład monarchii jagiellońskiej może budzić poważne wątpliwości. Rzeczpospolita ówczesna była własnym i niepodległym państwem, lecz wolność w niej, choć przedmiotowo bardzo rozległa, była podmiotowo ograniczona do szlachty, prawie cała reszta mieszkańców żyła w osobistym poddaństwie. Można argumentować, że nie było w tym odstępstwa od ówczesnej feudalnej normy, jednak uprawnienia mieszczaństwa,...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta