Przed Zagładą
Przed Zagładą
Żyli skromnie i oszczędzali - pierwsza część historii
STEFAN BRATKOWSKI
Szmul Jakubowicz, zwany Zbytkowerem, największy kupiec Królestwa przed jego upadkiem, z olbrzymią siecią faktorów, nie był patriotą Polski. Nie był patriotą żadnego państwa. Był patriotą swoich interesów. Jako liwerant, czyli dostawca, dostawiał żywność armiom, które płaciły. Kiedy przy drugim rozbiorze Polski padła w krachu cała polska finansjera mieszczańska i szlachecka, on nie zbankrutował.
Wdowa po nim, Judyta, córka wykształconych Żydów berlińskich, założy w Warszawie bank i wyda córkę za jednego z magnatów polskich. I to ona wyedukuje (poza Jakubem Epsteinem spod Warki, porucznikiem ułanów w powstaniu kościuszkowskim, ojcem Epsteinów finansistów) swoich synów i zięciów, protoplastów całej elity finansowej Żydów europejskich i amerykańskich - Bergsonów, Pragerów, Toeplitzów, Horowitzów, Fraenklów i Laskich. Wszystkie te rody wyszły z Warszawy. Jedynie Rotszyldowie i Oppenheimerowie - z Niemiec.
W XIX wieku wszystkie społeczeństwa Europy dzięki poprawie higieny mnożyły się liczebnie w skali porównywalnej tylko z dawnym przyrostem ludności Anglii, Francji i Hiszpanii....
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta