Dzikusy z maczugami, chimera czy snopek?

źródło: Życie Warszawy

Herb Wielki Warszawy dziś obowiązujący. Ani razu nie widziałem go wystawionego publicznie

źródło: __Archiwum__

Maszkara z ogonem diabła, czyli odcisk miejskiej pieczęci z roku 1459

źródło: __Archiwum__

Po trzecim rozbiorze Polski miasto Warszawa stało się stolicą Prus Południowych i otrzymało taki oto herb

źródło: __Archiwum__

Znak 4. warszawskiego pułku fortecznego – u dołu rzekomy herb miasta, jak go sobie wyobrażali projektodawcy odznaki

Herbem Warszawy jest „baboryba” wylęgła w kancelarii Augusta III Sasa w roku 1750. Wcześniej były nim wizerunki potworków, a wedle niektórych nawet snopek siana

Co ciekawe, o wygląd pierwotnego herbu miasta toczono od ponad stu lat zawzięte spory.

I tak jak w kwestii powstania 1944 r. – do dziś nie ustalono jednoznacznie, jakie były powody; w tym przypadku – takiego, a nie innego wyobrażenia na tarczy herbowej. Emocje rosły. Co jakiś czas ktoś pisał książkę bądź wydawał opracowanie naukowe, które częściowo dezawuowało odkrycia konkurencji.

Tetramorfa wprost z Wisły

Wiadomo, że prawa miejskie Warszawa uzyskała około 1300 r., a mniej więcej po stu latach została stolicą Mazowsza. Czym się wtedy pieczętowała? Jedni uważają, że stosowano znak władcy, inni, że już pod koniec wieku XIV miasto otrzymało odrębny herb. I tu mamy poemat wyobraźni, bo każdy dopatrywał się czegoś innego w niedokładnych odciskach pieczęci (nawet walki św. Jerzego ze smokiem).

Mieliśmy więc mieszaniny gryfów, tetramorfy, a nawet syreny w ich dawnym znaczeniu. Gwoli wyjaśnienia – tetramorfa to hybryda złożona z elementów czterech bytów, zaś dawna syrena była mieszaniną kobiety i ptaka (!), a dopiero po stuleciach ten ostatni ewoluował w stronę ogona rybiego.

Niektórzy uważają, iż pierwszą znaną pieczęcią jest ta, która odciśnięta została w roku 1402 (a według innych ta z 1422 r.

odbita z okazji zawarcia pokoju między Polską a Krzyżakami). Co jakiś czas odkrywa się kolejny odcisk tłoka i...