W blasku przodków

autor zdjęcia: Darek Golik

źródło: Fotorzepa

„Portret to brama do wieczności”. Stanisław Baj w pracowni, czerwiec 2012 r.

źródło: bridgeman art library

„Dziewczyna z perłą” Jana Vermeera. Spojrzenie sprzed trzystu lat

Stanisław Baj, malarz, wykładowca warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych

W PRL z powodów politycznych zniszczono odwieczną polską tradycję prywatnego zamawiania portretów. Uznano ją za szkodliwy relikt burżuazyjnego stylu życia. Nasz kapitalizm istnieje prawie ćwierć wieku, z rozmów z artystami wynika, że bogaci Polacy nie zamawiają malarskich lub rzeźbiarskich portretów. Jaki obraz pozostanie po naszych czasach?

Stanisław Baj: Nie zamawiają portretów, ponieważ od lat, z różnych powodów, jak nigdy dotąd, podważona została instytucja rodziny. Portret był ważnym elementem rodzinnej tradycji. Komu przekazać swój portret, skoro poluzowały się więzy rodzinne? Następna przeszkoda to brak miejsca na portrety...

Jest tyle rezydencji i apartamentów! I nic?

Jak wygląda typowy dom bogatego Polaka? Widzimy to na zdjęciach w kolorowych czasopismach. Są tam modne w danej chwili designerskie meble, podłoga i ściany zwykle są z kamienia, jest dużo szkła, ale w tym domu nie ma człowieka. Historyczne rezydencje mieszczańskie lub szlacheckie gniazda rodzinne pełne są portretów, bo kiedyś Polacy żyli w blasku...