Okrężny szlak Śląska

autor zdjęcia: Danuta Matloch

źródło: Fotorzepa

Zygmunt Woźniczka, historyk

Obchodzimy 90. rocznicę przyłączenia Śląska do Polski. Czy przed wojną wśród Ślązaków popularne były hasła autonomii?

Zygmunt Woźniczka: Po pierwszej wojnie światowej tendencje autonomiczne były dość silne wśród narodowo nieuświadomionych Ślązaków. Niemcy wykorzystywali je do rozbicia polskiego ruchu niepodległościowego. W 1918 roku postulat stworzenia niepodległego Śląska poparli niemieccy książęta i przemysłowcy. Ruch był jednak podzielony. Jedni chcieli niepodległości, inni autonomii w ramach Niemiec. W połowie lat dwudziestych Związek Polskich Górnoślązaków, który domagał się niepodległości, zrzeszał kilka tysięcy członków. Cechował go antysemityzm, wrogość wobec przyjezdnych Polaków i sympatia do Niemiec.

Niemcy go wspierali?

Tak, bo z ich perspektywy lepszy był Górny Śląsk niepodległy niż polski. Autonomistów po cichu wspierała też Czechosłowacja, której nie podobało się, że Śląsk Cieszyński znalazł się w Polsce. Wsparcie Berlina i Pragi dla autonomistów nie było jednak wystarczająco silne, żeby zagrozić polskiej...