Wiatr z Guantanamo wieje nad Luksemburgiem

źródło: Wikipedia

11 stycznia 2002 r. pierwsi więźniowie przeniesieni z Afganistanu przybyli do Guantanamo, więzienia na terenie bazy Marynarki Wojennej USA na terytorium Kuby

źródło: materiały prasowe

Tomasz Tadeusz Koncewicz

źródło: materiały prasowe

Trybunał Sprawiedliwości UE przeżywa kryzys identyfikacji, próbuje na nowo zrozumieć, jak najlepiej funkcjonować w składzie 28-osobowym

Debata o granicach władzy sądów w sytuacjach ekstremalnych trwa od jakiegoś czasu w USA. Stosunkowo niedawno dotarła do sądów wspólnotowych – zauważa profesor.

Tomasz Tadeusz Koncewicz

J

aka powinna być rola sędziów w sytuacjach zagrożeń związanych z terroryzmem? Jak daleko państwo może się posunąć w jego zwalczaniu? Czy istnieją granice, których nie można przekraczać, nawet gdy działania terrorystyczne zagrażają całym wspólnotom? Czy sądy powinny odmawiać oceny działania organów państwa w sytuacjach ekstremalnych, uznając, że taka ocena nie jest domeną sędziego, ale raczej politycznego wyboru? Są to pytania fundamentalne. Debata o granicach władzy sądów w sytuacjach ekstremalnych trwa już od jakiegoś czasu w Stanach Zjednoczonych, ale stosunkowo niedawno wiatr z Guantanamo dotarł do sądów wspólnotowych i postawił je przed wyzwaniem nowego ukształtowania jurysdykcji w mniej bezpiecznej Europie.

Akt pierwszy

Pierwszymi sprawami rozstrzyganymi przez sądy europejskie (sąd UE i Europejski Trybunał Sprawiedliwości) były sprawy Yusuf i Kadi. W obu chodziło o umieszczenie wybranych osób oraz organizacji na liście organizacji, których aktywa z racji powiązań z talibami, Osamą bin Ladenem i Al-Kaidą podlegają zamrożeniu. Skarżący zarzucili, że ich prawa podstawowe (m.in. prawo do sądu, efektywnej ochrony sądowej, prawo własności) zostały naruszone.

O wadze problemu świadczy już okres rozpoznania sprawy (cztery lata). W wyrokach sąd potwierdził, że Wspólnota jest związana zobowiązaniami...