Ekonomia ujemnych stóp procentowych

Nigdy nie było jeszcze tak źle, by obniżać stopy poniżej zera – do dzisiaj. Banki centralne robią to z powodu problemów gospodarczych i politycznych.

Czytelnicy tej kolumny wiedzą na pewno, że EBC obniżył stopy procentowe poniżej zera. Ale czy wiedzą państwo, że już aż jedna czwarta świata stymuluje swoje gospodarki w ten sposób? Poza strefą euro ujemne stopy procentowe wprowadzili tacy gracze, jak Japonia, Szwecja, Dania, Szwajcaria, a ostatnio także Węgry. Należy się spodziewać, że już wkrótce w USA rozpocznie się cykl luzowania, a najnowsze analizy wskazują, że stopy w największych gospodarkach świata będą mogły być obniżone nawet do poziomu minus 1,3 proc. (USA) i do aż minus 4,5 proc. (UE). Nigdy w historii świat nie widział takiej sytuacji. Co faktycznie oznaczają ujemne stopy procentowe? Jakie skutki przyniosą?

Złe perspektywy

Odpowiedź na pierwsze pytanie jest dość klarowna: ujemny poziom stóp procentowych oznacza, że perspektywy dla gospodarki światowej są złe, wyjątkowo złe. Banki centralne obniżają stopy procentowe tylko wtedy, gdy oczekują spowolnienia lub zaburzeń na rynkach finansowych. Mają nadzieję, że dzięki niższym stopom uda im się zwiększyć akcję kredytową, ustabilizować rynki, osłabić krajowe waluty, a dzięki temu wzmocnić popyt i zaufanie do gospodarki. Nigdy jednak nie było jeszcze tak źle, by obniżać stopy poniżej zera – do dzisiaj. Banki centralne decydują się na ten ruch, ponieważ obecnie poza spadkiem koniunktury poniżej potencjału (co jest...