Pociąg globalizacji zmienia tor

źródło: Getty Images

Szeregi globalistów nie topnieją? Delegaci na 19. zjazd Komunistycznej Partii Chin. Pekin, 2017 r.

źródło: Getty Images

Donald Trump otwarcie krytykuje dogmaty liberalnej globalizacji. Xi Jinping przekonuje, że nie ma powodów, by ją całą spisywać na straty (na zdjęciu obaj prezydenci na lotnisku w Pekinie w 2017 r.).

Największą nadzieją części antyglobalistów stały się Stany Zjednoczone i ich prezydent kwestionujący dogmaty o wolnym handlu. Największą nadzieją globalistów została zaś Chińska Republika Ludowa. To pokazuje, że budowa „globalnej wioski" znalazła się w kryzysie.

Jeszcze kilkanaście lat temu wydawało się, że globalizacja będzie niepowstrzymanie szła zwycięskim krokiem. Likwidowanie barier w handlu, migracji oraz coraz swobodniejszy przepływ kapitału miały prowadzić świat ku złotej erze dobrobytu. Ludzi, którzy mieli co do tego wątpliwości, wyśmiewano. Wskazywano im Chiny jako przykład rosnącej potęgi korzystającej na globalizacji oraz USA jako kraj, który dzięki silnej branży finansowej może się rozwijać, mimo zamknięcia tysięcy fabryk tworzących dawniej jego potęgę. Przekonywano również, że globalizacja doprowadzi do rozszerzenia się przestrzeni wolności, demokracji i praw człowieka na świecie.

W 2008 r. funkcjonujący dotychczas globalny model jednak się popsuł. Załamanie amerykańskiej branży finansowej, będące skutkiem dzikiej spekulacji toksycznymi aktywami, wywołało globalną recesję, z której banki centralne i rządy mozolnie wyciągały świat za pomocą mieszanki staromodnego interwencjonizmu i awangardowej finansowej alchemii. Ekonomiści kwestionujący fundamenty zglobalizowanego ładu nagle stali się celebrytami. Strefa euro, czyli jeden z głównych projektów ekonomicznych globalizacji, znalazła się na jakiś czas na krawędzi rozpadu, a europejskie instytucje wspólnie z Międzynarodowym Funduszem Walutowym, narzucając Grecji i kilku innym państwom Eurolandu swój protektorat, obaliły tezę mówiącą, że globalizacja prowadzi do...