Uwikłany w bombę

źródło: Getty Images

Lata 40. Wykładowca Joe. Studenci z tamtych czasów wspominają wschodnioeuropejski akcent Rodblata, który pozostanie mu do końca życia, tak jak podawanie ręki na przywitanie i pożegnanie

źródło: materiały prasowe

Byłem przekonany, że konstrukcja broni to nie jest coś, czym naukowiec powinien się zajmować. Po prostu przestałem o tym myśleć.

Sensacyjne odkrycie sprawia, że pierwsze tygodnie 1939 r. to wyścig laboratoriów na całym świecie w doświadczeniach z rozszczepieniem jądra uranu neutronami. Warszawska Pracownia Radiologiczna przy Śniadeckich nie może być w tyle.

Na przełomie lutego i marca 1939 r., krótko przed wyjazdem do Liverpoolu, Rotblat również eksperymentuje z tlenkiem uranu.

– Czytaliśmy o rozszczepieniu jądra i chcieliśmy sprawdzić, czy teoria jest prawdziwa. To niesamowite uczucie, gdy na twoich oczach wyniki okazują się zgodne z teorią, ekscytujące, czujesz to w całym ciele, można to porównać do uprawiania seksu.

Józef koncentruje uwagę na neutronach, szczególnie na równowadze między neutronami i protonami w jądrze po rozszczepieniu.

Było wiadomo, że dla stabilizacji stosunek neutronów do protonów musi wzrastać wraz z ciężarem atomowym. Trzeba więcej neutronów dla skompensowania wzrastającej odpychającej siły Coulomba między protonami. Wobec tego rozumowałem, że w sytuacji gdy uran się rozpada na dwa lżejsze jądra, potrzeba będzie mniej neutronów dla równowagi i dlatego procesowi rozszczepienia powinna towarzyszyć emisja dodatkowych neutronów.

Historia jednej publikacji

Wprawdzie w wyniku błędu Rotblat wykazuje za dużą liczbę uwolnionych neutronów, ale już sama obserwacja, że są...