Tysiąc nałożnic, jeden potomek. I to mizerny
Mam wrażenie, że Stany Zjednoczone są w zdecydowanie lepszej kondycji moralnej niż Europa. Donald Trump może jest gburem, ale jego wybór jest dowodem pewnej dumy Amerykanów ze swojego państwa. W Europie żaden polityk nie powie, że chce, aby Polska, Francja czy Hiszpania „znów były wielkie" - mówi Remi Brague, francuski filozof.
Plus Minus: Unia Europejska jest w kryzysie, to przyznają już chyba wszyscy. Dokąd sięgają jego korzenie?
To zjawisko bardzo głębokie, długofalowe. Napisałem już o tym książkę w 1992 r., 26 lat temu! Mamy kryzys europejskiej tożsamości Unii. Spójrzmy na Szwajcarię, to taka Europa na małą skalę, z czterema językami i dwoma głównymi odłamami chrześcijaństwa: katolicyzmem i protestantyzmem. A do Unii wcale nie chce należeć.
To na czym polega europejska tożsamość?
Łączy się w niej chrześcijaństwo z przekonaniem, że istnieje prawo naturalne, idea wywodząca się z tradycji naukowej starożytnej Grecji i prawa rzymskiego. Europa jest więc oparta na kulturze wtórnej wobec cywilizacji greckiej i hebrajskiej. Jej punkty odniesienia niejako leżą poza jej własnym obszarem. A mimo to europejska historia jest naznaczona nieprzerwaną serią powrotów do tych korzeni, „renesansów". Bo jeśli Europa na trwałe odetnie się od tej spuścizny, wtedy po prostu przestanie istnieć.
Jak duże jest tego ryzyko?
Kiedy patrzę na kierunek, w którym zmierza nasza cywilizacja, mam wrażenie, że Europa już nie utożsamia się z chrześcijaństwem. Paradoksalnie jednym z ostatnich obrońców chrześcijańskiej Europy jest Joseph Weiler, wywodzący się z RPA Żyd, profesor prawa europejskiego w katedrze Jeana Monneta na New York...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta