W poszukiwaniu harmonii społecznej

autor zdjęcia: Mirosław Owczarek

źródło: Rzeczpospolita

Trend do sekularyzacji dzisiejszych społeczeństw zachodnich przyczynia się do postępującej atomizacji Europy 
i zatracenia przez nią dawnej duchowej jedności. Prowadzi ją do moralnego, a w konsekwencji do politycznego upadku.

Polityka w opinii wielu osób nie wiąże się dziś z tym, co w człowieku jest duchowe i najwyższe. Oddzielona często od moralności, zarówno w praktyce, jak i w teorii, na ogół nie kojarzy się z duchowością. Przybiera formę zaciętego konfliktu, zarówno w obrębie danego kraju, jak i na arenie międzynarodowej. Pojęcia „polityka" i „duchowość" mogą się wręcz wydawać ze sobą sprzeczne. Pierwsze odnieść można do walki i ludzkich ułomności, drugie do najwyższych wartości i stanu doskonałości. Ale czy może istnieć „polityka z ducha"? Czy jest możliwa polityczna odnowa duchowa Europy – jej rechrystianizacja w oparciu o najwyższe wartości?

Odpowiedź na te pytania wymaga ustalenia, czym jest w istocie polityka i jaki jest jej charakter. Po pierwsze, chciałbym zauważyć, że nie zawsze polityka była oderwana od moralności. Tradycja klasyczna, obejmująca zarówno wielkich filozofów antycznych, takich jak: Platon, Arystoteles, Cyceron, oraz chrześcijańskich, św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu, łączyła politykę z etyką. Pierwszym wielkim krytykiem tradycji klasycznej był Machiavelli. Głosił on separację między wymogami polityki i wymogami moralności. Za nim kroczył filozof angielski Thomas Hobbes, niemieccy filozofowie Fryderyk Nietzsche i Karol Marks oraz wielu innych. Jednakże, tradycja klasyczna, łącząca politykę i etykę przetrwała do naszych czasów. Tradycja klasyczna wyposażyła...