Oszałamiający pomysł rotmistrza

źródło: Forum

Marsz z okazji 115. rocznicy urodzin rotmistrza Witolda Pileckiego w Gdańsku w maju 2016 r.

źródło: Barney Jones

Gdyby nie II wojna światowa, Pilecki byłby prawdopodobnie oficerem rezerwy, skromnym rolnikiem albo przedsiębiorcą. Nigdy byśmy o nim nie usłyszeli

Jeśli odkryłem coś dla siebie z misji Pileckiego, to właśnie to, że warto angażować opinię publiczną w to, co się aktualnie dzieje. Przypominać, że na świecie toczą się wojny, w które mocno zaangażowany jest zachodni świat - mówi Jack Fairweather, brytyjski reporter wojenny.

Po raz pierwszy usłyszał pan o rotmistrzu Pileckim, dobrowolnym więźniu Auschwitz, którego raporty – obok raportów Karskiego – powiadomiły świat o Holokauście, kilka lat temu. Od razu chciał pan o nim napisać?

W 2013 roku przeczytałem raport Pileckiego, który nazywam raportem 1945 (spisany przez Pileckiego we Włoszech w 1945 roku, zbierający wcześniejsze – red.), przetłumaczony na angielski przez Jarka Garlińskiego. Pomysł po prostu zaczął kiełkować mi w głowie. Nabierałem odwagi, by zmierzyć się z tematem i opowiedzieć tę historię. Na początku spotkałem się z Andrzejem Pileckim, synem Witolda, i z Jarkiem Garlińskim.

Pilecki opisał w swoich raportach misję i ucieczkę z Auschwitz bardzo szczegółowo. Dziś jego relacja jest uzupełniona o częściowo odkodowane nazwiska współwięźniów i obszerne przypisy, które zajmują nawet pół strony. Skąd potrzeba, by tak dobrze udokumentowaną historię opowiadać od nowa?

Częścią mojej pracy było przybliżenie czytelnikowi kontekstu jego eskapady. Gdy Witold pisał w 1945 roku, nie miał dostępu do archiwów SS i źródeł historycznych zebranych w ciągu 60 lat. Przekopując archiwa, odkryłem liczne relacje świadków na temat jego działań i mogłem pogłębić doświadczenie czytelnika, który wyobraża sobie, jak wyglądała jego misja. Dowiedziałem się, że obaj jego towarzysze...