Nowe zasady ogólne w KPA

Naruszenie zasad ogólnych Kodeksu postępowania administracyjnego może wpływać wprost na wadliwość podjętego rozstrzygnięcia albo stanowić podstawę uruchomienia odrębnych środków ochrony prawnej.

Dotychczasowa rola zasad ogólnych zawartych w Kodeksie postępowania administracyjnego (Kpa) jako przepisów, których naruszenie należy rozpatrywać w kategoriach naruszenia praworządności, nie znajduje oczekiwanego zastosowania w powszechnej praktyce. Z nieznanych powodów organy administracyjne, podobnie też jak sądy administracyjne, nie przypisują zasadom ogólnym należnej im roli, choć w nauce prawa administracyjnego są one przedmiotem dość żywej dyskusji – zarówno co do ich treści, jak i charakteru. Szczególnie zapomniane wydają się te zasady, których nie rozwinięto w dalszej części Kpa, jak np. zasada pogłębiania zaufania do władzy publicznej (art. 8) czy zasada przekonywania (art. 11). Jest to tym ważniejsze, że zgodnie z treścią wyroku Sądu Najwyższego z 9 grudnia 1992 r. (III ARN 80/92): „zasady ogólne kodeksu postępowania administracyjnego odnoszą się nie tylko do sfery wydawania decyzji administracyjnych, lecz do wszelkich wypadków, w których organy administrujące (także organy administracji gospodarczej) rozstrzygają o jakichkolwiek sprawach obywateli".

Nowelizacją Kpa dokonaną w roku 2017 (oraz kolejnymi zmianami) ustawodawca jeszcze bardziej rozszerzył zakres ich przedmiotowej i podmiotowej regulacji, wprowadzając do ich katalogu m.in. zasadę współdziałania między podmiotami publicznymi w toku prowadzonego postępowania (art. 7b) czy...